बैङ्कक, १९ जुलाई
(रासस/एएफपी)
अदालतको फैसलाले देशको शीर्ष कार्यालयलाई अस्तव्यस्ततामा धकेलेपछि राजाले नयाँ मन्त्रिपरिषद्को सपथ गराएसँगै थाइल्यान्डले बिहीबार एक हप्तामा आफ्नो तेस्रो व्यक्तिलाई प्रधानमन्त्रीको कार्यालयमा नेतृत्व गरेको देखेको छ।
संवैधानिक अदालतले मङ्गलबार प्रधानमन्त्री पेटोङटार्न सिनावात्रालाई नैतिकता अनुसन्धान बाँकी रहेको भन्दै निलम्बन गरेपछि प्रधानमन्त्री कार्यालयमा उथलपुथल भएको थियो।
शक्ति यातायातमन्त्री र उप–प्रधानमन्त्री सुरिया जुङरुङराङकिटकहाँ सरेको थियो। फेरबदलअघि असहज अवस्थामा जुङरुङराङकिटले एक दिन मात्र पूर्ण रूपमा कार्यालयमा काम गर्नुभएको थियो।
पूर्व रक्षामन्त्री फुमथाम वेचायाचाईले बिहीबार बिहान सुरियाभन्दा उच्च श्रेणीको उप–प्रधानमन्त्रीको भूमिका लिएर राजाद्वारा गृहमन्त्रीको रूपमा सपथ लिनुभयो । यसरी उहाँ कार्यवाहक प्रधानमन्त्री बन्नुभयो।
थाई सरकारले सामाजिक सञ्जालमा जारी गरेको विज्ञप्तिमा नयाँ मन्त्रिपरिषद्ले आफ्नो पहिलो बैठकमा कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीका रूपमा फुमथामको भूमिकालाई अनुमोदन गरेको बताएको छ।
पेटोङटार्नलाई हटाइनुअघि उहाँले आफूलाई नयाँ मन्त्रिपरिषद्मा संस्कृतिमन्त्रीको भूमिका दिनुभएको थियो। यसको अर्थ उहाँले सत्ताको माथिल्लो तहमा आफ्नो स्थान कायम राख्नुभएको छ।
नेतृत्वको घुमाउरो ढोका यस्तो समयमा आएको छ जब राज्यले विभाजित अर्थतन्त्रलाई पुनर्जीवित गर्न र अमेरिकी व्यापार सम्झौता सुरक्षित गर्न राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ३६ प्रतिशत भन्सार शुल्कको खतरालाई रोक्न सङ्घर्ष गरिरहेको छ।
– शीर्षमा ‘बिग कमरेड’ –
फुमथामलाई निलम्बित पेटोङटार्न र उहाँका बुबा थाक्सिन सिनावात्राका वफादार लेफ्टिनेन्ट मानिन्छ। थाक्सिन २१औंँ शताब्दीको थाई राजनीतिमा प्रभुत्व जमाउने राजवंशका शक्तिशाली प्रमुख पुरुष हुनुहुन्छ।
थाक्सिनसँग सम्बन्धित दलहरूले सन् २००० को दशकको सुरुदेखि नै सैन्य समर्थक, रूढीवादी समर्थक प्रतिष्ठानसँग झगडा गर्दै आएका छन्, तर विश्लेषकहरूका अनुसार परिवारको राजनीतिक ब्रान्ड अब गिरावटमा प्रवेश गरेको छ।
एकहत्तर वर्षीय फुमथामले सन् १९७० को दशकको वामपन्थी युवा आन्दोलनसँगको सम्बन्धका कारण ‘बिग कमरेड’ उपनाम कमाउनुभएको थियो, तर थाकसिनको टेलिकम साम्राज्यमा भूमिका खेलेर राजनीतिमा परिवर्तन हुनुभयो।
अघिल्लो मन्त्रिपरिषद्हरूमा उहाँले रक्षा र वाणिज्य पोर्टफोलियोहरू सम्हाल्नुभएको थियो र गत वर्ष सङ्कटले शीर्ष पदलाई घेरेपछि कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीका रूपमा केही समय बिताउनुभएको थियो।
पेटोङटार्न थाइल्यान्ड र कम्बोडियाबीचको लामो समयदेखिको क्षेत्रीय विवादमा बाधा पर्नुभएको छ । उक्त विवाद मेमा सीमापार झडपमा बदलियो, जसमा एक कम्बोडियाली सैनिकको मृत्यु भयो।
कम्बोडियाका पूर्व नेता हुन सेनलाई कूटनीतिक फोन गर्दा पेटोङटार्नले उहाँलाई ‘काका’ भन्नुभयो र एक थाई सैन्य कमान्डरलाई आफ्नो ‘प्रतिद्वन्द्वी’ भनेर उल्लेख गर्नुभयो । यो लिक भएको रेकर्डिङले व्यापक प्रतिक्रिया निम्त्यायो।
कम्बोडियासँग झुकेको र सेनालाई कमजोर बनाएको आरोप लगाउँदै एउटा कन्जरभेटिभ पार्टीले उहाँको सत्तारूढ गठबन्धनलाई त्यागेको छ।
संवैधानिक अदालतले कूटनीतिक विवादमा पेटोङटार्नले मन्त्रिपरिषद्को नैतिकता उल्लङ्घन गरेको ‘शङ्का गर्ने पर्याप्त कारण’ रहेको बताएको छ।