राष्ट्रिय समाचार समिति
कैलाली, २७ चैत
भजनी नगरपालिका–९ का हेमराज चौधरीको आर्थिक अवस्था कमजोर छ। उहाँलाई खाना पकाउन दाउरा चाहिन्थ्यो। दाउराको आवश्यकता उहाँले नजिकैको सामुदायिक वनबाट टार्दै आउनुभएको थियो। उहाँ दाउराको चुल्होबाट मुक्त हुनु भएको छ। ओम शान्ति सामुदायिक वनले ग्यास सिलिण्डरसँगै चुल्हो पनि वितरण गरेपछि उहाँको मुहारमा चम आएको छ।
सामुदायिक वनले विपन्न उपभोक्तालाई ग्यास र चुल्हो वितरण गरेसँगै हेमराजजस्तै १८० परिवार दाउराको निर्भरताबाट मुक्त भएका छन्। हेमराज भन्नुहुन्छ, “ग्यास चुल्हो पाएपछि त्यसैको सदुपयोग गर्छौ। जङ्गल गएर दाउरा खोज्नुपर्ने बाध्यता अन्त्य भएको छ।”
वर्षौँदेखि दाउरा बालेर खाना पकाउनुपर्ने बाध्यता अन्त्य भएपछि सामुदायिक वनकी उपभोक्ता मधुदेवी चौधरी पनि दङदास हुनुहुन्छ। “दाउराको जोहो गर्ने दिन गए। अब दाउरा खोज्ने समय अन्य काममा सदुपयोग गर्छु ”, उहाँले भन्नुभयो, “ सिलिण्डरसँगै सँगै चुल्हो पनि पाएपछि हामी खुसी छौँ।”
उपभोक्ता सुनिता चौधरीलाई यस वर्ष वर्षात्को समयमा हुने चिन्ता हटेको छ। दाउरामै खाना पकाउनुपर्ने बाध्यतामा रहेकी सुनिताले वर्षातको समयमा दाउरा पानीले भिजेको हुने हुँदा खाना पकाउन निकै दुःख हुने गरेको बताउनुभयो। “दाउरा ओभानोमा राख्ने ठाउँ छैन। आँगनमा राखेका दाउरा राम्रोसँग बल्दैनन्”, उहाँ भन्नुहुन्छ, “अब त्यो पीडा फर्केर आउने छैन। घरमा ग्यास भएपछि खाना पकाउन सहज भएको छ।”
विपन्न परिवारका आशाराम चौधरी सामुदायिक वनले ग्यास चुल्हो उपलब्ध गराउँदा आगामी दिनमा समयको बचत हुने बताउनुहुन्छ। उहाँले दाउरा खोज्ने समय उत्पादनका क्षेत्रमा सदुपयोग गर्न सकिने बताउनुभयो। “एक जना दाउराको खोजीमा हिँड्नुपथ्र्यो। त्यति मात्र नभई खाना पकाउन पनि एक जनाको दैनिकी बन्दै आएको थियो”, उहाँले भन्नुभयो, “अब खाना पकाउन कसैलाई जिम्मा दिएर राख्नुपर्ने छैन। जतिबेला पनि खाना पकाएर खान सकिने भएको छ।”
वनको आम्दानीबाट १८० परिवारलाई प्रतिपरिवार रु आठ हजारका दरले ग्यास चुल्हो वितरण गरिएको वनका अध्यक्ष राजकुमार चौधरीले जानकारी दिनुभयो। “बर्सेनि उपभोक्तालाई दाउरा उपलब्ध गराउनुपर्ने हुन्थ्यो। उहाँहरूको मागअनुसार दाउरा उपलब्ध नहुँदा झन् जङ्गल बढी मासिन थाल्यो”, उहाँले भन्नुभयो, “अब अधिकांश विपन्न परिवारले ग्यास चुल्हो पाएका छन्। जङ्गल जोगिने आशा छ।”